40 jaar GS: de complete geschiedenis van de BMW GS
14th Jul 2020, Motorplaza
De BMW GS is jarig! Dit jaar viert de GS zijn 40ste verjaardag. Al meer dan 40 jaar staat de BMW GS bekend als een onverwoestbare motorfiets met ongeëvenaarde wegligging, comfort en offroad capaciteiten. Het oerdegelijke boxer motorblok en de onderhoudsvrije cardan aandrijving maken van de BMW GS al meer dan 40 jaar de go to motorfiets voor reizende- en Adventure rijders. En de herkenbare asymmetrische koplamp en het opvallende en afwijkende design van de BMW GS zorgen ervoor dat zelfs een niet motorrijder een BMW GS direct kan herkennen.
Stilstand wordt vaak gezien als achteruitgang en dat geldt natuurlijk ook in de motorfiets wereld. Al 40 jaar wordt de BMW GS geperfectioneerd, de doorontwikkeling en technische verbeteringen maken van de GS een onverslaanbare motorfiets die op elk terrein perfect uit de verf komt. Al 40 jaar staat de BMW GS voor innovatie en betrouwbaarheid. Wij zijn dan ook reuze benieuwd wat de GS line-up ons de komende 40 jaar zal brengen! Maar voordat wij gaan speculeren over wat de toekomst ons gaat brengen, kijken wij eerst even terug in het verleden, want elk succes verhaal heeft een begin en dit geldt natuurlijk ook voor de BMW GS.
Eind jaren 70 werkten de engineers van BMW Motorrad in het geheim aan de eerste prototypes van een nieuw soort motorfiets. Deze motorfiets had duidelijke roots in de enduro sport maar moest tegelijkertijd ook toegankelijk zijn voor de gewone motorrijder. In 1980 introduceerde BMW de resultaten van deze experimentele periode: de Iconische BMW R 80 G/S. Met de introductie van deze motorfiets was het BMW allroad segment geboren. De R 80 G/S was voorzien van een krachtige luchtgekoelde 800 cc tweecilinderboxermotor. Ook was dit de eerste motorfiets die voorzien was van het monolever-systeem, waarbij de tunnel van de cardanas tevens fungeerde als eenzijdige achterbrug. Deze innovatieve allroad motor bracht offroad-en tourrijden samen op een ongeëvenaarde manier. De BMW R 80 G/S was dan ook een groot succes en verkocht wereldwijd bijna 22.000 stuks.
Zeven jaar lang domineerde de BMW R 80 G/S het allroad segment en zette daarmee de standaard waar elke allroad motor zich mee moest meten. Op 24 augustus 1987 werd de langverwachte opvolger eindelijk onthuld. Ten tijde van zijn introductie was de BMW R 100 GS de meest krachtige en snelste enduro motorfiets op de markt. Hij was voorzien van een 980 cc boxermotor en het monolever achterbrug-systeem werd ook geüpdatet in de vorm van de nieuw ontwikkelde paralever achterbrug. Dit systeem maakte gebruik van reactiestangen die het omhoogklimmen bij acceleratie elimineerde. Ook de voorvork en de remmen werden verbeterd. Het uiterlijk werd tevens grondig aangepakt, de R 100 GS oogde in vergelijking met de R 80 G/S een stuk meer solide en was duidelijk gericht op de langere toertochten. Ook veranderde de benaming van G/S naar GS. De R 100 GS bleef in productie t/m 1996 en was wederom een groot succes met meer dan 34.000 verkochte exemplaren.
De BMW R 1100 GS werd geïntroduceerd in 1994 en debuteerde met een gewaagd nieuw uiterlijk. De R 1100 GS week op het gebied van styling duidelijk af van de voorgaande modellen en zorgde voor een frisse wind in het allroad segment. Hij was voorzien van een dubbel voorspatbord, een grote (25 liter) benzinetank en er liep een goed zichtbare telelever draag-arm van de voorvork naar het motorblok. Dit telelever systeem aan de voorwielophanging van de motorfiets zorgde tevens voor een ongeëvenaard gevoel van controle en een verbeterde demping. Vandaag de dag wordt de doorontwikkelde versie van dit telelever-systeem nog steeds gebruikt in de BMW R 1200/1250 GS. De 1085 cc boxermotor van de R 1100 GS was het grootste boxerblok die BMW ooit geproduceerd had. De combinatie van het vermogen en rijcomfort maakte de R 1100 GS een erg gewilde motorfiets en na zes jaar op de markt werden er dan ook meer dan 40.000 exemplaren verkocht.
Na het grote succes van de BMW R 1100 GS kon een opvolger natuurlijk niet uitblijven. In 1999 maakte de BMW R 1150 GS zijn introductie. En opnieuw maakte BMW gewaagde keuzes op het gebeid van styling. Wat vooral in het oog sprong was de asymmetrische dubbele koplamp. Dit iconisch design wordt tot op de dag van vandaag nog steeds toegepast op de complete GS line-up. Natuurlijk werd niet alleen het uiterlijk verfrist. Dit model was voorzien van een 1130 cc motorblok en had 5 pk meer dan zijn voorganger, ook leverde hij meer koppel in het lage toerengebied. Verder was hij nu voorzien van een 6-versnellingsbak in plaats van de 5-versnellingsbak van de R 1100 GS. De BMW R 1150 GS was een oerdegelijke toermachine met uitstekende kwaliteiten in het zand. Tegen het einde van productie in 2003 waren er 85.000 exemplaren verkocht. In 2002 verscheen de R 1150 GSA op de markt, deze versie van de GS was gebouwd voor het maken van wereldreizen en was door zijn langere veerweg en valbeugels meer dan ooit tevoren gericht op offroad rijden.
Drie van de vier overwinningen tijdens de Parijs-Dakar van 2000 werden behaald met de BMW F 650 RR ééncilinder enduro motorfiets. Na het succes van deze ééncilinders werd er op dit concept voortgebouwd en de BMW F 650 GS was geboren. De eerste incarnatie van de BMW F 650 GS beschikte over 50 pk, 57 Nm koppel en was aangedreven door een ketting. Het uiterlijk van de F 650 GS was duidelijk beïnvloed door zijn Parijs-Dakar roots en had net zoals de BMW R 1100 GS het kenmerkende snavel spatbord. Net zoals eerdere GS modellen was er van de F 650 GS een regulier model en een Dakar-rally variant beschikbaar. Met de lagere instapprijs en hoge mate van betrouwbaarheid bewees de F 650 GS zichzelf met meer dan 100.000 verkochte exemplaren.
De populaire BMW R 1150 GS werd afgelost door de BMW R 1200 GS. Deze 1170 cc sterke motorfiets kwam in 2004 op de markt en moderniseerde het uiterlijk en de techniek van de R 1150 GS. Hij beschikte nog steeds over de kenmerkende eigenschappen zoals de asymmetrische dubbele koplamp en de herkenbaar neus, maar dan een tikje subtieler vormgegeven. Het boxerblok van de R 1200 GS leverde 100 pk en 115 Nm koppel. Tevens was hij 30 kg lichter dan zijn voorganger en de combinatie van het toegenomen vermogen en gewichtsbesparing maakte het de meest behendige GS tot nu toe. In 2008 werd er een geüpdatete versie van de R 1200 GS uitgebracht. Het vermogen was toegenomen met 5 pk en hij werd voorzien van een compleet nieuwe versnellingsbak. Ook kreeg hij enkele subtiele nieuwe uiterlijke kenmerken zoals een LED-achterlicht en roestvrijstalen tankspoilers. Vanaf 2006 was de R 1200 GS ook verkrijgbaar als GSA. De R 1200 GSA was motorisch gezien dezelfde motorfiets, alleen waren sommige styling elementen gewijzigd, had hij een grotere benzinetank en was hij voorzien van aluminium valbeugels, kofferdragers, extra verlichting en een langere veerweg.
De succesvolle ééncilinder F 650 GS werd in 2008 opgevolgd door de nieuwe F 650 GS en F 800 GS. In tegenstelling tot de voorloper werden beide modellen nu aangedreven door een tweecilinder motorblok. En ja je leest het goed, zowel de F 650 GS als de F 800 GS hebben beide een 800cc motorblok. Het grote verschil tussen de motorfietsen zat hem in de benadering. De F 650 GS was meer bedoelt voor weggebruik en werd dan ook geleverd met gegoten velgen en een teruggetuned motorblok. Door het kleinere 17” inch voorviel en een kortere veerweg was hij ook een stuk lager dan de F 800 GS. De F 800 GS was met zijn grotere (21” inch voor en 17” inch achter) wielen en het extra vermogen overduidelijk gericht op de offroad rijder. Op gebied van styling zat het grote verschil in de kleurstelling. De F 650 GS was grotendeels voorzien van één kleur en de F 800 GS was voorzien van een opvallendere two-tone kleurstelling.
2013 markeert het begin van de watergekoelde generatie van de GS. Het 1170 cc boxerblok van de nieuwe watergekoelde R 1200 GS produceert 125 pk en 125 Nm koppel. Het design van de motorfiets is tevens geheel vernieuwd, het ontwerp van de kuippanelen zijn een stuk scherper geworden en het herziene front ziet er een stuk moderner uit. Tevens is de R 1200 GS de eerste productie motorfiets ter wereld met een LED-koplamp. En dit draagt natuurlijk allemaal bij aan het moderne uiterlijk. Tevens wordt vanaf dit model de gaskabel vervangen door een servomotor, oftewel ride-by-wire. Ook de technologie aan boord wordt steeds slimmer, door talloze sensoren past het semi actieve Dynamic ESA systeem zich aan de rijstijl en het wegdek aan en past daarop zelf de demping aan. Een grote maar subtiele verandering is de verhuizing van het cardan, tot op heden zat bij de GS modellen de cardan namelijk altijd aan de rechterzijde van de motorfiets. Vanaf dit model heeft hij een plekje gekregen aan de linkerzijde van de motorfiets. Net zoals de andere GS modellen bleef BMW de R 1200 GS updaten tot aan het einde van de productie-run, zo kon je hem in de laatste jaren al bestellen met een TFT-display en BMW Motorrad Connectivity. Uiteraard was er van deze motorfiets ook een GSA versie beschikbaar.
In 2013 werd de F 800 GS voorzien van een langverwachte update. Op het gebied van styling werd hij voorzien van subtiele veranderingen en het motorblok bleef grotendeels ongewijzigd. Wel kon het vermogen van zowel de F 800 GS als F 700 GS gereduceerd worden voor rijders met het A2 rijbewijs. Ook konden beide motorfietsen geleverd worden in een verlaagde versie. De F 800 GS Adventure was daarentegen voorzien van grotere veranderingen. De Adventure versie was voorzien van een grotere benzinetank (24 liter), een verstevigd subframe en natuurlijk de robuuste aluminium kofferrekken. De F 650 GS werd afgelost door de F 700 GS. De F 700 GS werd fabriek af gelijk een stuk completer geleverd dan zijn voorloper, zo was hij aan de voorzijde standaard voorzien van een dubbele schijfrem, de F 650 GS had namelijk voor een enkele schijf. Ook was het vermogen toegenomen tot 75 pk.
De F 750 GS en F 850 GS brachten allebei een compleet herzien ontwerp met zich mee. De combinatie van de nieuwe kuippanelen en de LED-koplamp geven de nieuwe modellen een agressievere look, die duidelijk is afgeleid van hun grote broer; de R 1250 GS. En dit alles zonder het DNA te verliezen van wat de F 700 GS en F 800 GS zo goed maakte. Niet alleen het uiterlijk is gewijzigd, beide nieuwe modellen hebben meer vermogen dan ooit. De F 750 GS beschikt over 77 pk en 83 Nm koppel en de F 850 GS haalt uit hetzelfde 853 cc motorblok maar liefst 95 pk en 92 Nm koppel. Uiteraard zijn ook deze modellen uit te rusten met het TFT-display met BMW Motorrad Connectivity. De F 850 GS is net zoals de vorige generatie ook leverbaar als Adventure variant. Waar het GSA model van de 800 serie minimale uiterlijke verandering onderging, voelt deze Adventure variant als een compleet andere motorfiets, hij oogt niet alleen een stuk breder dan de gewone GS maar voelt ook duidelijk een stuk breder wanneer je erop zit. Dit draagt allemaal bij aan het offroad karakter van de Adventure serie.
In 2018 introduceerde BMW de hoog geanticipeerde opvolger van de BMW R 1200 GS; de BMW R 1250 GS. De nieuwe BMW R 1250 GS behoudt het tijdloze design van de R 1200 GS en legt dit keer de nadruk op technische updates. De GS gebruikte zes jaar lang het watergekoelde 1170 cc boxerblok en voor deze generatie werd er overgestapt naar het nieuwe 1254 cc boxerblok, wederom watergekoeld. Dit nieuwe blok levert maar liefst 136 pk en 143 Nm koppel, ook is hij voorzien van een variabel nokkenasregelsysteem, beter bekend als het BMW ShiftCam systeem. De ShiftCam zorgt voor een betere vermogensafgifte, zowel in het hoge als lage toerengebied. Vooral in het lage toerengebied is de werking van het ShiftCam systeem goed merkbaar. En versterkt dit het natuurlijke enduro karakter van de R 1250 GS. Ook werd er nooit eerder een GS met zo’n complete standaard uitrusting geleverd. Het TFT-display met BMW Motorrad Connectivity, ASC (Automatic Stability Control), HSC (Hill Start Control) en de LED-koplamp behoren allemaal tot de standaard uitrusting. In hetzelfde jaar werd ook de GSA versie geïntroduceerd, net zoals de voorgaande GSA modellen heeft deze versie een grotere benzine tank, aluminium valbeugels en verdere subtiele uiterlijke veranderingen.
Of het nu gaat om lange reizen of offroad rijden: de BMW GS(A) is al meer dan 40 jaar een begrip in het allroad segment. De GS(A) is de alleskunner bij uitstek, aangedreven door de onverwoestbare boxermotor of oerdegelijke tweecilinder lijnmotor zijn het motorfietsen die je nooit in de steek zullen laten. Een betere reispartner tijdens verre reizen en barre tochten kun je je niet wensen. De GS line-up is nog nooit zo compleet geweest, met de toevoeging van de BMW F 750 GS en F 850 GS is er voor elke motorrijder wel een geschikte GS. En als de geschiedenis van de BMW GS een indicatie geeft van hoe de toekomst eruit gaat zien kunnen wij niet wachten op wat de volgende 40 jaar ons gaat brengen.